PrEP (Pre-Exposure Prophylaxis) và PEP (Post-Exposure Prophylaxis) là hai phương pháp quan trọng trong việc phòng ngừa lây nhiễm HIV, nhưng chúng có những điểm khác biệt đáng kể. Hãy cùng tìm hiểu chi tiết về hai phương pháp này:
PrEP – Dự phòng trước phơi nhiễm
PrEP là việc sử dụng thuốc kháng HIV trước khi có nguy cơ phơi nhiễm với virus3. Đây là biện pháp dự phòng chủ động dành cho những người có nguy cơ cao nhiễm HIV.
Đặc điểm chính của PrEP:
- Sử dụng thuốc kháng HIV hàng ngày hoặc theo tình huống
- Dành cho người chưa nhiễm HIV nhưng có nguy cơ cao
- Hiệu quả phòng ngừa lên đến 99% nếu tuân thủ đúng3
- Thời gian bảo vệ tối đa: 2-24 giờ (với liều 2 viên) hoặc 7 ngày (uống hàng ngày)4
Đối tượng sử dụng PrEP:
- Nam quan hệ tình dục đồng giới (MSM)
- Người chuyển giới nữ
- Người tiêm chích ma túy
- Người có bạn tình nhiễm HIV
- Người có nhiều bạn tình
PEP – Dự phòng sau phơi nhiễm
PEP là việc sử dụng thuốc kháng HIV trong vòng 72 giờ sau khi có khả năng phơi nhiễm với virus7. Đây là biện pháp khẩn cấp nhằm ngăn chặn sự lây nhiễm.
Đặc điểm chính của PEP:
- Sử dụng thuốc kháng HIV trong 28 ngày liên tục
- Phải bắt đầu trong vòng 72 giờ sau phơi nhiễm, càng sớm càng tốt
- Dành cho các trường hợp khẩn cấp, không phải sử dụng thường xuyên
- Hiệu quả giảm dần theo thời gian sau phơi nhiễm
Tình huống sử dụng PEP:
- Tai nạn nghề nghiệp (nhân viên y tế bị kim đâm)
- Quan hệ tình dục không an toàn
- Dùng chung bơm kim tiêm
- Bị tấn công tình dục
PrEP – Liệu pháp Dự phòng HIV hiệu quả lên đến 99%
So sánh PrEP và PEP
| Tiêu chí | PrEP | PEP |
|---|---|---|
| Thời điểm sử dụng | Trước phơi nhiễm | Sau phơi nhiễm |
| Đối tượng | Người có nguy cơ cao | Người vừa bị phơi nhiễm |
| Thời gian dùng thuốc | Hàng ngày hoặc theo tình huống | 28 ngày liên tục |
| Hiệu quả | Lên đến 99% | Giảm dần theo thời gian |
| Tính chất | Dự phòng chủ động | Biện pháp khẩn cấp |
Cả PrEP và PEP đều là công cụ quan trọng trong phòng chống HIV/AIDS. Tuy nhiên, chúng không thay thế hoàn toàn cho các biện pháp phòng ngừa khác như sử dụng bao cao su, xét nghiệm HIV định kỳ và giảm hành vi nguy cơ. Việc lựa chọn phương pháp phù hợp cần có sự tư vấn của nhân viên y tế chuyên nghiệp.
